Derlitoplutersyüz Eden Özgür Doğaçlamanın İz Sürücüsü: Şevket Akıncı

Doğaçlama, bünyesinde zaten serbestliği barındırırken, onu ayrıca özgür kelimesiyle nitelemek ve özgür doğaçlama diye bir türden söz etmek, denetimin her türlüsünü reddetmeyi beraberinde getirecektir.

Bu kavram üzerinde birçok isim yoğunlaşmıştır ancak Şevket Akıncı, bu kavramı sadece pratiğe dökmesiyle değil, teorik zeminini hazırlaması ve sağlamlaştırmasıyla da farklı bir yerde durmaktadır.

Özgür Doğaçlama kavramını gitarda ete kemiğe büründürmeye devam eden Akıncı, müzikler arasında yaşanan hasbihâli önemsediği için, kavramın paradoks yaşamasını engellemiştir.

Müzik eğitimini Türkiye dışında alıp, birikimlerini Türkiye’deki ilgililerle paylaşan Akıncı’nın müziğinde bestelemekten çok, kompoze etmek fiili hâkimdir. Bu yüzden onu besteci değil, kompozitör olarak tanıtmak gerekir.

Kompozitörlüğüyle aslında Türkiye’deki Çağdaş Klasik Batı Müziği’ne ivme kazandırabilecekken, müziğinin cazla ilişkilendirilmesinde, hem cazın, Akıncı gibi sayıları bir elin parmağını geçmeyen isimlerin elinde tek boyutluluktan kurtulamamasının, hem de Çağdaş Klasik Batı Müziği’nin Türkiye’de, bürokratik elbise kuşanma sevdasından uzaklaşamamasının katkısı büyüktür.

Özgür Doğaçlama kavramından beslenerek ilgilendiği türleri derlitoplutersyüz eden Akıncı, bu fiili merkeze oturtarak o türlerin  tıkanan yollarını açma yolunda ilerlemiştir.

Müzik ve Özgür Müzik Üzerine Düşünceler isimli bir kitaba da imza atan Akıncı’nın, Derrida, Deleuze, Virilio gibi filozofları hatırlatan cümleleri ve cümlelerinden uzak bir yerde durmayan müziği, dinleyicisine, içinde bulunulan çağın hıza değil, sakin olmaya ayarlı bir çağ olması gerektiğini anlatmaktadır.

Derlitoplutersyüz etme sanıldığı gibi, ışık hızıyla hatta ışığı egale eden bir hızla ilerlemeyle gerçekleştirilecek bir fiil değildir. Bunun için önce derin nefes almak, sakin olmak şarttır. Bu aşamalardan geçilmediğinde, sadece dokunduğunu, hissettiğini değil, gözüne ilişeni yutan çağ, insanı, sadece müziksiz değil, insansız da bırakacak ve diyaloğu zaten rafa kaldırmak zorunda kalan insan, monoloğa da vakit ayırmayacağı, hasret kalacağı, mumla arasa bile bulamayacağı bir noktaya gelecektir.

Enstrümanistliğinin ve kompozitörlüğünün yanında aranjörlüğü ve prodüktörlüğünü de şapka çıkarılan, Hezeyan Sözlüğü adını verdiği bir şiir kitabı da yayımlanan Şevket Akıncı; Ruşen Alkar’ın 2019 yılında Kalan Müzik’ten çıkan Hêdî Hêdî (Yavaş Yavaş) isimli albümüne prodüktör olarak adını yazdırarak, bu albümde, derlitoplutersyüz etmeye yönelik düşüncelerini hayata geçirmiştir.

Sözü edilen albüm Akıncı’nın, sadece, enstrümanist ve kompozitör olarak değil, prodüktör olarak da içinde bulunulan çağın nimetlerinden istifade etmeyi reddederek, kendi bildiği yolda ilerlediğini belgelemiştir.

İlk albümü Uçurumda Açan’ı 1996 yılında Ada Müzik etiketiyle dinleyicisiyle buluşturan Şevket Akıncı; uçurumda asfaltı, asfaltta yeşil ile maviyi buluşturan manzarayı dinleyicisinin gözünde canlandırmaya devam etmektedir.

Dinleyici, hız çağının tutsağı olmadığı müddetçe, manzara, ona derlitoplutersyüz etmeyi unutturmayan hikâyeler yazdırmaya devam edecektir.